วันอนุรักษ์มรดกไทย ทุกวันที่ 2 เมษายน ของทุกปี
วันอนุรักษ์มรดกไทย
หมายถึง วันเทิดพระเกียรติสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดฯ สยามบรมราชกุมารี
ที่พระองค์ทรงเป็นแบบอย่าง
ในการบำเพ็ญพระราชกรณียกิจและพระราชจริยวัตรในด้านการอนุรักษ์มรดกของชาติใน
สาขาต่าง ๆ คือ
-
พุทธศาสนา
-
ภาษาไทยและ วรรณกรรม
-
ประวัติศาสตร์และโบราณคดี
-
งานช่าง
-
สถาปัตยกรรม
-
ดนตรีไทย
รวมทั้งได้เจริญรอยตามเบื้องพระยุคคลบาท ในการสร้างสรรค์และธำรงมรดกของชาติให้ยั่งยืนตกทอดถึงลูกหลานไทยสืบไป
เนื่องในวโรกาสวันคล้ายวันพระราชสมภพ
สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดฯ สยามบรมราชกุมารี เวียนมาบรรจบครบรอบ30 พรรษา
ในวันที่2 เมษายน2538คณะรัฐมนตรี ซึ่งมี ฯพณฯ พลเอกเปรม ติณสูลานนท์
เป็นนายกรัฐมนตรีในสมัยนั้น ได้มีมติในการประชุมเมื่อวันที่26
กุมภาพันธ์2528ประกาศให้วันที่2 เมษายน ของทุกปีเป็น “วันอนุรักษ์มรดกของชาติ” เพื่อเป็นการเทิดพระเกียรติ สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา เจ้าฟ้ามหาจักรีสิรินธร รัฐสีมาคุณากรปิยชาติ สยามบรมราชกุมารี
ที่ได้มีพระวิริยะอุตสาหะบำเพ็ญ
พระราชภารกิจในการอนุรักษ์มรดกของชาติในสาขาต่าง ๆ คือ พุทธศาสนา
ภาษาไทยและวรรณกรรม ประวัติศาสตร์และโบราณคดี งานช่าง
สถาปัตยกรรมและดนตรีไทย
เมื่อถึงวันอันเป็นมหามงคลคล้ายวันราชสมภพทุกปี
พสกนิกรชาวไทยจึงได้รำลึกแบบอย่างที่ทรงมีพระวิริยะอุตสาหะบำเพ็ญ
พระราชกรณียกิจและพระราชจริยวัตรในด้านการอนุรักษ์มรดกของชาติ
และได้เจริญรอยตามเบื้องพระยุคคลบาท ในการสร้างสรรค์และธำรงมรดกของชาติ
ให้ยั่งยืนตกทอดถึงลูกหลานไทยสืบต่อไป
พระเกียรติคุณและพระราชภารกิจอันยิ่งใหญ่
ที่ได้ทรงบำเพ็ญและจารึกอยู่ในประวัติศาสตร์ของชาติไทยในด้านการอนุรักษ์
มรดกของชาติมีมากมายนานัปการ ทรงปฏิบัติพระราชภารกิจ
ทั้งปวงด้วยพระปรีชาสามารถด้วยพระวิริยะอุตสาหะล้ำเลิศ
อำนวยประโยชน์แก่ประเทศชาติและประชาชนนานาประการ
ในอันที่จะอนุรักษ์ไว้ซึ่งศิลปะวัฒนธรรม อันเป็นมรดกอันล้ำค่าของชาติ
วันอนุรักษ์มรดกไทย ตรงกับวันที่ 2
เมษายนของทุกปี
ซึ่งตรงกับวันคล้ายวันพระราชสมภพของสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ
สยามบรมราชกุมารี
ในฐานะทรงมีพระมหากรุณาธิคุณอย่างใหญ่หลวงในงานด้านศิลปวัฒนธรรมของชาติ
คำจำกัดความมรดกไทย
คณะกรรมการอำนวยการวันอนุรักษ์มรดกไทย
ได้มีมติเห็นชอบ คำจำกัดความคำว่ามรดกไทย คือ
มรดกทางวัฒนธรรมที่แสดงออกถึงสัญลักษณ์ของความเป็นชาติ ซึ่งได้แก่
โบราณวัตถุ ศิลปวัตถุ โบราณ สถาน วรรณกรรม ศิลปหัตถกรรม นาฏศิลป์และดนตรี
ตลอดจนถึงการดำเนินชีวิตและคุณค่าประเพณีต่าง ๆ
อันเป็นผลผลิตร่วมกันของผู้คนในผืนแผ่นดินในช่วงระยะเวลาที่ผ่านมา
ความเป็นมาของวันอนุรักษ์มรดกไทย
ประเทศไทยเป็นประเทศที่มีศิลปวัฒนธรรมเป็นเอกลักษณ์อันโดด
เด่นมาเป็นเวลาช้านาน ศิลปวัฒนธรรมไทยนับเป็นสิ่งสำคัญในยิ่ง
ในอันที่จะหล่อหลอมชาวไทยในภูมิภาคต่างๆ
ให้เกิดความสมานฉันท์เป็นอันหนึ่งอันเดียว
แต่เนื่องจากกรเปลี่ยนแปลงทางสังคมที่เป็นไปอย่างรวดเร็ว
มีผลทำให้มรดกทางวัฒนธรรมในแขนงต่างๆ นับตั้งแต่โบราณวัตถุ โบราณสถาน
วรรณกรรม ศิลปกรรม นาฏศิลป์ ดนตรี ตลอดจนวิธีการดำเนินชีวิต
ค่านิยมและระบบประเพณีต่างๆ
ในท้องถิ่นได้รับผลกระทบและถูกละเลยทอดทิ้งและแม้ว่าในภาครัฐบาล
จะมีหน่วยงานที่รับผิดชอบเกีามร่วมมือจากทุกฝ่ายให้เข้ามามีส่วนร่วมในการ
รักษามรดกวัฒนธรรมของ ชาติให้มากขึ้น
กรมศิลปากรจึงได้นำเสนอคณะรัฐมนตรี
เพื่อพิจารณาเห็นชอบในการที่จะกำหนดช่วงเวลาที่แน่ชัดในรอบปีหนึ่งๆ
เพื่อให้ประชาชนชาวไทยได้รำลึกถึงความสำคัญ
และความจำเป็นของการอนุรักษ์มรดกวัฒนธรรมของชาติ เพื่อให้เกิดแนวความคิด
ความต้องการในอันที่จะทำนุบำรุงรักษาโบราณสถาน โบราณวัตถุ
และศิลปวัฒนธรรมแขนงต่างๆ
ดังนั้น คณะรัฐมนตรีจึงได้มีมติเมื่อวันที่
26 กุมภาพันธ์ 2528 ประกาศให้วันที่ 2 เมษายนของทุกปี
อันเป็นวันคล้ายวันพระราชสมภพของสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ
องค์เอกอัคราชูปถัมภกมรดกวัฒนธรรมไทย เป็นวันอนุรักษ์มรดกไทย
ด้วยตระหนักในพระปรีชาสามารถทางด้านศิลปวัฒนธรรมของพระองค์
และพระมหากรุณาธิคุณที่ทรงอนุเคราะห์และสนับสนุนกิจกรรมอันเนื่องด้วยงาน
วัฒนธรรมของชาติตลอดมา และในวันที่ 23 กรกฎาคม 2532
ได้มีการจัดตั้งกองทนุอนุรักษ์มรดกไทยขึ้นทุกจังหวัดทั่วประเทศ
โดยแต่งตั้งคณะกรรมการอำนวยการวันอนุรักษ์มรดกไทย
เป็นผู้รับผิดชอบการดำเนินการ โดยมี ฯพณฯ นายกรัฐมนตรี เป็นประธานกรรมการฯ
อธิบดีกรมศิลปากร เป็นกรรมการและเลขานุการ พร้อมผู้ทรงคุณวุฒิจากส่วนราชการ
รัฐวิสาหกิจและเอกชน รวม 28 คน เป็นกรรมการ
การจัดงานวันอนุรักษ์มรดกไทย
การจัดงานวันอนุรักษ์มรดกไทยได้ดำเนินการผ่านมาแล้ว 20 ปี
และการจัดงานวันอนุรักษ์มรดกไทยประจำปี 2538 นี้ นับเป็นปีที่ 22
โดยได้รับความร่วมมือจากจังหวัด หน่วยงานเอกชน
หน่วยงานของรัฐบาลและประชาชนในการจัดกิจกรรมวันอนุรักษ์มรดกไทยในช่วง
สัปดาห์อนุรักษ์มรดกไทย 2 8 เมษายน ของทุกปี บางจังหวัด
บางหน่วยงานก็จัดกิจกรรมสนับสนุนตลอดทั้งปี
ซึ่งนับว่าประสบผลสำเร็จอย่างดียิ่ง
อนึ่ง นับตั้งแต่ปีพุทธศักราช 2535
เป็นต้นมา คณะกรรมการอำนวยการวันอนุรักษ์มรดกไทย
ได้ปรับเปลี่ยนแนวทางการจัดงานใหม่โดยให้มีทิศทางในการจัดงานแน่นอน
คือการกำหนดหัวเรื่องของการจัดกิจกรรมรณรงค์เพื่อการอนุรักษ์มรดกไทย
ซึ่งในปีพุทธศักราช 2535
คณะกรรมการอำนวยการวันอนุรักษ์มรดกไทยได้กำหนดให้เป็นปีอนุรักษ์
การดนตรีไทย ปีพุทธศักราช 2536 เป็นปีอนุรักษ์การช่างศิลป์ไทย
ลักษณะกิจกรรมวันอนุรักษ์มรดกไทย
ในแต่ละปีที่ผ่านมานั้นแบ่งออกได้เป็น 3 ลักษณะดังนี้
-
คัดเลือกบุคคล องค์กร โครงการ และจังหวัดฯ ที่สนับสนุนการวันอนุรักษ์มรดกไทยประจำปี
-
การจัดกิจกรรมวันอนุรักษ์มรดกไทยในส่วนกลาง และส่วนภูมิภาค เช่น การจัดนิทรรศการและมหกรรมการแสดงต่าง ๆ โดยการโอนงบประมาณวันอนุรักษ์มรดกไทย ที่รัฐบาลจัดสรรให้ประจำปีให้แต่ละจังหวัดดำเนินการ
-
กรมศิลปากรจัดทำโครงการพิเศษเรื่องในวัน อนุรักษ์มรดกไทย และกราบบังคมทูลเชิญ สมเด็จ พระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี เสด็จพระราชดำเนินเป็นประธานเปิดถาวรวัตถุ
การจัดกิจกรรมวันอนุรักษ์มรดกไทย
การจัดกิจกรรมวันอนุรักษ์มรดกไทย จัดมาแล้ว 10 ปี ดังนี้
* พ.ศ. 2528 ประชาสัมพันธ์วันอนุรักษ์มรดกไทย
* พ.ศ. 2529 มรดกไทยทั่วไป
* พ.ศ. 2530 มรดกไทยทั่วไป
* พ.ศ. 2531 มรดกไทยทั่วไป
* พ.ศ. 2532 มรดกไทยทั่วไป
* พ.ศ. 2533 มรดกไทยทั่วไป
* พ.ศ. 2534 มรดกไทยทั่วไป
* พ.ศ. 2535 ดนตรีและนาฏศิลป์ไทย
* พ.ศ. 2536 การช่างศิลป์ไทย
* พ.ศ. 2537 ภาษาและวรรณกรรมไทย
* พ.ศ. 2538 ได้กำหนดเป็นสถาปัตยกรรมไทย
* พ.ศ. 2529 มรดกไทยทั่วไป
* พ.ศ. 2530 มรดกไทยทั่วไป
* พ.ศ. 2531 มรดกไทยทั่วไป
* พ.ศ. 2532 มรดกไทยทั่วไป
* พ.ศ. 2533 มรดกไทยทั่วไป
* พ.ศ. 2534 มรดกไทยทั่วไป
* พ.ศ. 2535 ดนตรีและนาฏศิลป์ไทย
* พ.ศ. 2536 การช่างศิลป์ไทย
* พ.ศ. 2537 ภาษาและวรรณกรรมไทย
* พ.ศ. 2538 ได้กำหนดเป็นสถาปัตยกรรมไทย
วัตถุประสงค์ของการจัดงานวันอนุรักษ์มรดกไทย
1. เพื่อรณรงค์ให้ประชาชนได้ตรปวัฒนธรรมของชาติ
2. เพื่อรณรงค์ให้มีการสงวนรักษามรดกทางศิลปวัฒนธรรมของชาติอย่างถูกวิธี
3.
เพื่อส่งเสริมสนับสนุนให้ประชาชนและภาคเอกชนได้มีความรู้สึกร่วมในความเป็น
เจ้าของโบราณสถานโบราณวัตถุ
และร่วมรับผิดชอบดูแลทะนุบำรุงรักษาไว้เป็นมรดกไทยประจำถิ่น
4. เพื่อพัฒนาอุตสาหกรรมการท่องเที่ยวในท้องถิ่น
5. เพื่อลดอัตราการสูญเสีย และการถูกทำลายของโบราณสถานโบราณวัตถุให้น้อยลง
6. เพื่อสกัดกั้นอิทธิพลของวัฒนธรรมต่างชาติ
ซึ่งมีผลให้วัฒนธรรมไทยเบี่ยงเบนเปลี่ยนแปลงทิศทางไป ในวันอนุรักษ์มรดกไทย
จังหวัดต่างๆ ทั่วประเทศได้ร่วมกันจัดกิจกรรมที
สร้างเสริมสร้างความรู้เกี่ยวกับศิลปวัฒนธรรมเช่นการจัดนิทรรศการ
การจัดการแสดง การฉายภาพยนตร์ ทัศนศึกษาโบราณสถาน และสถานสำคัญทางศาสนา
ขอขอบคุณข้อมูลจาก
- ห้องสมุดโรงเรียนสวนกุหลาบวิทยาลัย
- สถาบันเด็ก มูลนิธิเด็ก
- วิกิพีเดีย
- ห้องสมุดโรงเรียนสวนกุหลาบวิทยาลัย
- สถาบันเด็ก มูลนิธิเด็ก
- วิกิพีเดีย
0 ความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น